Postępowanie karne co do zasady jest dwuinstancyjne. Oznacza to, że wyrok sądu pierwszej instancji nie jest ostateczny, a strona może się od niego odwołać do sądu wyższej instancji. Środkiem ku temu jest właśnie apelacja.
Do jakiego sądu wnosi się apelację w sprawie karnej?
Apelację wnosi się do sądu odwoławczego. W przypadku wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy, sądem odwoławczym będzie Sąd Okręgowy. W przypadku natomiast, gdy to Sąd Okręgowy wyrokował w pierwszej instancji, sądem odwoławczym będzie Sąd Apelacyjny. Pomimo tego, że apelację wnosi się do sądu wyższego rzędu, apelację składa się za pośrednictwem sądu, który wydał wyrok. Pismo będące apelację należy zatem złożyć na dzienniku podawczym w sądzie I instancji lub zaadresować je na adres tego sądu.
Termin na złożenie apelacji w sprawie karnej
Apelacja od wyroku karnego powinna zostać wniesiona w terminie 14 dni od dnia doręczenia stronie wyroku wraz z uzasadnieniem. Wynika stąd, że warunkiem koniecznym zaskarżenia wyroku sądu I instancji jest złożenie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku wraz z orzeczeniem. Należy to uczynić w ciągu 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku. Jeżeli zaniechamy tej czynności, wyrok stanie się prawomocny i jego zaskarżenie będzie niemożliwe. Prawo karne mówi, że co prawda istnieje możliwość złożenia apelacji w trakcie 7-dniowego terminu na założenie wniosku o uzasadnienie wyroku, niemniej konstrukcja takiego pisma jest niezwykle trudna. Bez uzasadnienia nie jesteśmy bowiem w stanie prześledzić motywów, jakie stały za podjętym rozstrzygnięciem i wykazać błędów w rozumowaniu sądu.
Jak napisać apelację w sprawie karnej?
W pierwszej kolejności należy pamiętać o tym, aby dokładnie oznaczyć wyrok, który zaskarżamy apelacją. Najczęściej robi się to poprzez wskazanie sądu, który go wydał, daty ogłoszenia oraz sygnatury akt. Następnie niezbędne jest określenie zakresu zaskarżenia. Nie zawsze bowiem zaskarżany będzie cały wyrok. Czasami apelacja może dotyczyć przykładowo samej kary. Dzieje się tak w przypadku, gdyby wina oskarżonego jest oczywista, jednak któraś ze stron uważa, że kara jest nazbyt surowa lub zbyt łagodna. W apelacji należy także opisać zarzuty, jakie kierujemy w stronę wyroku oraz nasze wnioski co do rozstrzygnięcia sądu odwoławczego. W końcu, w apelacji powinno się zawrzeć uzasadnienie, czyli tę część w której wyjaśniamy, dlaczego naszym zdaniem zarzuty pod adresem wyroku są zasadne. Łącznie z samymi formalnymi zarzutami jest to najistotniejsza część wyroku, ponieważ mamy okazję przekonać sąd odwoławczy do naszych argumentów, co może zaowocować korzystną z naszej perspektywy zmianą wyroku.
Rozprawa apelacyjna i wyrok Sądu Odwoławczego
Rozprawa apelacyjna zwykła się rozpoczynać od ustnego sprawozdania, w którym sędzia referent przedstawia dotychczasowy przebieg i wyniki postępowania. Obecnie kodeks postępowania karnego przewiduje przy tym sytuacje, w których można odstąpić od tego sprawozdania. Następnie rozpoczyna się właściwa rozprawa, podczas której strony składają swoje wyjaśnienia, oświadczenia i wnioski ustnie lub na piśmie. W końcu przewodniczący udziela głosu stronom. W pierwszej kolejności wypowiada się skarżący (czyli osoba wnosząca apelację), niemniej nie można odmówić prawa głosu na końcu oskarżonemu i jego obrońcy.
Koronną zasadą postępowania apelacyjna jest zakaz pogarszania sytuacji oskarżonego na skutek wniesienia apelacji. Co do zasady sąd odwoławczy może orzec na niekorzyść oskarżonego jedynie wtedy, gdy wniesiono na jego niekorzyść środek odwoławczy oraz w granicach zaskarżenia i w razie stwierdzenia uchybień podniesionych w środku odwoławczym.
W wydanym wyroku sąd odwoławczy może oddalić apelację lub orzec o zmianie orzeczenia. Zaskarżony wyrok może zostać również uchylony a sprawa przekazana sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Może to jednak nastąpić tylko wówczas, gdy w sprawie mieliśmy do czynienia z bezwzględnymi przyczynami odwoławczymi, gdy oskarżony został uniewinniony przez sądu I instancji i została wniesiona apelacja na jego niekorzyść, bądź też gdy konieczne jest przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.
Czy można odwołać się od wyroku sądu odwoławczego?
Co prawda wyrok sądu odwoławczego jest prawomocny i nie można od niego wnieść dodatkowej apelacji, tak należy pamiętać, że istnieją jeszcze nadzwyczajne środki zaskarżenia takie jak: kasacja, skarga na wyrok sądu odwoławczego oraz wniosek o wznowienie postępowania. Przewidziane instytucje prawne służą kwestionowaniu prawomocnych rozstrzygnięć w przypadku wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności przewidzianych prawem.
Patron merytoryczny artykułu:
Adwokat Prawo Karne • kancelaria Kraków
Rynek Dębnicki 6/3a,
30-319 Kraków
+48 12 307 21 26
Polecamy również:
https://mojekatowice.pl/is,czy-pomoc-adwokata-w-sprawach-karnych-jest-obowiazkowa,270925,884732.html
https://mojekatowice.pl/is,czy-falszywa-opinia-bieglego-jest-przestepstwem,270925,885035.html