Kilka dni temu złożono zawiadomienie ws. wpisania Pomnika Powstańców Śląskich na listę zabytków. To jeden z najbardziej charakterystycznych obiektów w centrum Katowic.
Pomnik będzie zabytkiem?
W dokumencie przygotowanym przez Wojewódzkiego KOnserwatora Zabytków czytamy
Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach zawiadamia o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych woj. śląskiego następującego zabytku: założenie pomnikowe Pomnika Powstańców Śląskich, znajdujące się u zbiegu al. Wojciecha Korfantego i al. Walentego Roździeńskiego w Katowicach, na które składają się:
a) Pomnik Powstańców Śląskich w formie odlanych z brązu trzech skrzydeł oraz usytuowanym u ich podstawy płaskim zniczem,
b) sztucznie usypana skarpa, zakończona bastionowo, na której ustawiono trzy skrzydła, wraz z półkolistą ścianą bastionu od strony Ronda im. gen. J. Ziętka oraz rozległym placem na skarpie, wyłożonym granitem, a także murkiem od strony południowej (z napisem „Warszawa Powstańcom Śląskim”).
Do czasu, aż wniosek zostanie rozpatrzony - pozytywnie lub też nie - przy pomniku nie mogą być prowadzone żadne prace konserwatorskie czy roboty budowlane. Mogą one bowiem mieć wpływ na wygląd lub stan techniczny obiektu. Co ciekawe, wstrzymywane są także prace wcześniej zlecone.
Historia i twórcy pomnika
Trzy skrzydła, jeden z punktów orientacyjnych na mapie naszego miasta mają już ponad pół wieku. Kamień węgielny pod ich budowę wmurowano 3 maja 1966 roku, pomnik odsłonięto zaś oficjalnie 1 września rok później. Obie daty były nie bez znaczenie, to daty uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji i wybuchu II wojny światowej.
Autorami projektu byli rzeźbiarz prof. Gustaw Zemła i architekt Wojciech Zabłocki.
Konstrukcja pomnika odlana została w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych, nie bez problemów, zwłaszcza z dostępem do materiałów - całość waży ok 60 ton. O szybkie zakończenie inwestycji zabiegał gorąco Jerzy Ziętek.
Wcześniej w tym miejscu mieścił się cmentarz żołnierzy Armii Czerwonej, który przeniesiono do Parku Kościuszki (gdzie znajduje się do dziś). Skarpę otacza park będący pozostałością po kompleksie pałacowym niegdysiejszych właścicieli Katowic - rodziny Thiele-Winkclerów (w miejscu pałacu stoi Hotel Katowice).