Depozytariuszy dziedzictwa niematerialnego z województw śląskiego, dolnośląskiego i małopolskiego, będzie można poznać 22 lipca, podczas otwarcia wystawy w Muzeum Śląskim w Katowicach.
Wystawa poświęcona niematerialnemu dziedzictwu kulturowemu w Katowicach
Wystawa Narodowego Instytutu Dziedzictwa "Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce" została przygotowana z okazji jubileuszy polskiego i światowego dziedzictwa niematerialnego. Wydarzeniu będzie towarzyszyła konferencja oraz prezentacje depozytariuszy z regionów Górnego i Dolnego Śląska oraz Małopolski.
Niematerialne dziedzictwo to zbiór naszych tradycji, zwyczajów, obrzędów i umiejętności, które odziedziczyliśmy po naszych przodkach i przekazujemy kolejnym pokoleniom. Przykładami takiego dziedzictwa są: zabawkarstwo żywiecko-suskie, Barbórka górników węgla kamiennego na Dolnym i Górnym Śląsku, Bacowanie – praktyka kulturowego wypasu owiec, umiejętności koronczarskie, tradycje związane z budową szopek krakowskich, tradycje kulturowe górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska, czy Pochód Lajkonika.
Jubileusz Konwencji UNESCO
W 2023 roku obchodzimy 20. rocznicę przyjęcia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, która stała się pierwszym międzynarodowym dokumentem chroniącym to ulotne dziedzictwo. Na liście UNESCO znajduje się pięć polskich wpisów: Szopkarstwo krakowskie, które w tym roku obchodzi pięciolecie wpisu, Kultura bartnicza, Sokolnictwo – żywe dziedzictwa ludzkości, Tradycja dywanów kwietnych na procesje Bożego Ciała oraz Flisactwo. W Polsce taki rejestr pod nazwą „Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego” prowadzony jest od 2013 roku, przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa.
Z okazji obchodów Jubileuszu 20-lecia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i 10-lecia Krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego, Narodowy Instytut Dziedzictwa przygotował wystawę „Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce”, która w tym roku była już prezentowana w Poznaniu, Sandomierzu oraz Łodzi. Jej otwarciom w poszczególnych miejscach towarzyszą konferencje oraz prezentacje depozytariuszy. Od 22 lipca wystawę będzie można oglądać na terenie dawnej kopalni „Katowice”, aktualnie, siedziby Muzeum Śląskiego. Podczas otwarcia wystawy odbędzie się konferencja, prezentacje depozytariuszy dziedzictwa kulturowego z regionów Górnego i Dolnego Śląska oraz Małopolski oraz koncert Kapeli DudySkrzypce z Sopotni Małej. Organizatorami wydarzenia jest Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Muzeum Śląskie w Katowicach. Wystawa będzie dostępna dla zwiedzających do 10 sierpnia, na Placu Grubiorza, na terenie Muzeum Śląskiego. Kolejne otwarcia wystawy odbędą się w Niemodlinie i Ostrołęce.
Program otwarcia wystawy w Muzeum Śląskim
Kiedy: 22 lipca 2023 roku, godz. 13.00 – 18.00
Gdzie: Muzeum Śląskie w Katowicach, ul. T. Dobrowolskiego 1
- 13.00 Otwarcie wystawy "Tradycje od pokoleń. Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce", Muzeum Śląskie, Plac Grubiorza
Wydarzenie otworzy Orkiestra Dęta Polskiej Grupy Górniczej – w tym roku Tradycje kulturowe górniczych orkiestr dętych z Górnego Śląska zostały wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
- 14.00 – 16.30 Konferencja na temat niematerialnego dziedzictwa kulturowego,
Muzeum Śląskie, audytorium poziom -4, wstęp wolny
- 14.00 Zwyczaje i tradycje na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego – Katarzyna Sadowska-Mazur, Kierownik zespołu ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego, NID
Niematerialne dziedzictwo kulturowe województwa dolnośląskiego – Krzysztof Czartoryski, Koordynator ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego, NID.
Niematerialne dziedzictwo kulturowe województwa małopolskiego i śląskiego – Agata Mucha, Koordynator ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego, NID.
- 15.00 Szkoła Rzemiosł Cieszyn, Lubomira Trojan, Zamek Cieszyn
- 15.15 Małopolska Szkoła Tradycji i Studium folklorystyczne – dobre praktyki, Marta Smólczyńska, MCK SOKÓŁ
- 15.30 10-lecie Redyku Karpackiego. Od redyku do bacowania, Józef Michałek, Fundacja Pasterstwo Transhumancyjne
- 17.30 Koncert Kapeli DudySkrzypce z Sopotni Małej, która zaprezentuje tradycyjną muzykę górali żywieckich. Marta Matuszna – skrzypce, śpiew, Rafał Bałaś – dudy. Zespół w ramach ubiegłorocznej 56. edycji Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu, zajął I miejsce w kategorii: Kapele.
Muzeum Śląskie, audytorium poziom -4, wstęp wolny
- 14.00 – 17.30 Prezentacje oraz pokazy rzemiosła i rękodzieła z województw śląskiego, małopolskiego i dolnośląskiego, Muzeum Śląskie, poziom -3, wstęp wolny