Zobacz jak unijne fundusze zmieniają Śląskie!
Wystarczy rozejrzeć się wokół, aby zobaczyć, jak zmienia się województwo śląskie. Tylko w poprzedniej perspektywie finansowej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na rozmaite inwestycje wydano ponad 7,3 mld zł. Przyjrzyjmy się niektórym z nich.
Zrealizowano 191 projektów poprawiających atrakcyjność miast oraz zrewitalizowano 224 ha terenów. Z tej infrastruktury korzysta 3,5 mln osób.
Kultura
Dla wielu katowiczan swoistym symbolem miasta był - i wciąż pozostaje - nic nietracący ze swojego powabu Spodek. Teraz, dzięki sąsiedztwu Strefy Kultury, zyskał jeszcze na atrakcyjności. Znajdziemy tutaj Międzynarodowe Centrum Kongresowe, Muzeum Śląskie i Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach.
Międzynarodowe Centrum Kongresowe, czyli gmach o użytkowej powierzchni prawie 35 tys. m kw. Wzniesiony w latach 2011-2015 MCK (kosztem 378 mln zł, w tym unijne dofinansowanie w wysokości około 182 mln zł) szybko stało się miejscem ważnych targów i konferencji. Niebawem zagoszczą w nim uczestnicy Szczytu Klimatycznego ONZ.
W cieniu szybu „Warszawa” rozpościera się Muzeum Śląskie w Katowicach, obiekt o dwóch obliczach, gdzie dziewiętnastowieczna architektura kopalni „Ferdynand” (późniejszej „Katowice”) harmonijnie sąsiaduje z tą najnowszą, z drugiej dekady naszego stulecia. W zrewitalizowanych murach mieści się m.in. Centrum Scenografii Polskiej, zaś pod ziemią - z myślą, aby nie zasłaniać postindustrialnej, górniczej spuścizny - na 6 tys. m kw. powierzchni wystawienniczej znajdują się ekspozycje ilustrujące dzieje Górnego Śląska. Ten główny, podziemny fragment muzeum znaczą jedynie szklane wieże na powierzchni. Ten niebanalny architektoniczny i kulturalny mix powstał w latach 2011-2015 za około 261 mln zł, w tym ok. 178 mln zł unijnego dofinansowania.
Niekwestionowaną perłą w obrębie województwa śląskiego jest bez wątpienia częstochowska Jasna Góra. Także i w ten klejnot dziedzictwa narodowego zostały w latach 2007-2012 zaangażowane środki - około 44 mln zł, w tym ok. 36 mln zł unijnego pochodzenia. Wykorzystano je na kompleksową restaurację zabudowań klasztoru Ojców Paulinów, w ramach której poddano renowacji m.in. budynek Bazyliki pw. Krzyża Świętego i Narodzenia Matki Bożej. Główną myślą tego projektu była dbałość o zachowanie w jak najlepszym stanie tego szczególnego dla Polaków sanktuarium dla kolejnych pokoleń.
W sumie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013, zmodernizowano 152 obiekty kultury. Korzysta z nich 4,9 mln osób.
Transport, drogi
Jednak o jakości życia na co dzień przesądzają przede wszystkim inwestycje infrastrukturalne. I tak wybudowano ponad 60 km dróg, w tym tak ważne odcinki gliwicko-zabrzańskie Drogowej Trasy Średnicowej. Ich powstanie łączyło się z kosztami rzędu 475 mln zł, w tym około 223 mln zł unijnego wsparcia.
DTŚ to najważniejsza, obok ukończonego już odcinka autostrady A4, inwestycja drogowa na Śląsku. Łączy sześć miast: Katowice, Chorzów, Świętochłowice, Rudę Śląską, Zabrze i Gliwice. Nie zastępuje równoległej autostrady A4, przeznaczonej dla ruchu tranzytowego, lecz obsługuje ruch lokalny, stanowiący około 88 proc. całości. W sumie trasa z Katowic do Gliwic liczy ponad 30 kilometrów.
A skoro wygodniejsze drogi, to logicznym dopełnieniem staje się bardziej komfortowa komunikacja miejska. Zakupiono m.in. 235 sztuk nowoczesnego taboru.
Dobrym przykładem jest projekt z Częstochowy, gdzie wybudowano nowy, piętnastokilometrowy odcinek linii tramwajowej. Na jej budowę i kupno najnowocześniejszych w Polsce pojazdów szynowych poszło prawie 51 mln zł z unijnym udziałem około
35 mln zł.
Szkolnictwo
Wsparciem objęto 43 obiekty szkolnictwa wyższego. Oto dwa przykłady. Pierwszy: urządzone w latach 2008-2012 za 77 mln zł z unijnym dofinansowaniem 53 mln zł, Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka, jako wspólnie przedsięwzięcie Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego.
Drugi: modernizacja Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki gliwickiej Politechniki Śląskiej. W przedsięwzięcie w latach 2009-2011 zaangażowano około 14 mln zł z prawie 11 mln zł unijnego dofinansowania.
Turystyka
Pamiętajmy, że Śląskie ma walory i oblicze turystyczne - można w nie wpisać zrealizowany projekt rozwoju tejże infrastruktury w subregionie południowym, a więc w przestrzeni wokół Bielska-Białej, w tym na Żywiecczyźnie i ziemi cieszyńskiej. W ów, rozłożony na 27 zadań, projekt zaangażowano w latach 2007-2013 łącznie około 206 mln zł z unijnym dofinansowaniem w wysokości około 138 mln zł. Dzięki temu mieszkańcy i turyści mogą korzystać m.in. ze świeżo przygotowanych tras narciarskich i ścieżek rowerowych.
Inne projekty
Wreszcie w warstwie zdrowotnej beneficjentem finansowego zastrzyku w wysokości 1,2 mln zł, z unijnym udziałem około 560 tys., była w latach 2012-2013 zabrzańska Fundacja Rozwoju Kardiochirurgii. Pieniądze te zostały wykorzystane głównie na zakup specjalistycznej aparatury na potrzeby Laboratorium Technologicznego Pracowni Sztucznego Serca.
W ramach RPO WSL 2007-2013 wdrażano także inicjatywę JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas). Została ona opracowana przez Komisję Europejską i Europejski Bank Inwestycyjny wraz z Bankiem Rozwoju Rady Europy (CEB).
W województwie śląskim Inicjatywa JESSICA to 263,8 mln zł, wykorzystane na realizację 27 projektów, których wartość przekroczyła 660 mln zł. Oto kilka przykładów: „Mediateka XXI w. Rewitalizacja obiektu po zespole szkół municypalnych”, „Rewitalizacja kąpieliska miejskiego wraz z budową wielofunkcyjnego budynku użytkowego na terenie OSIR Skałka w Świętochłowicach”, „Rewitalizacja terenu po kopalni Jaworzno poprzez budowę obiektu handlowo-usługowego - Galeria Galena”.
Z kolei w ramach Programów Rozwoju Subregionów zrealizowano 243 projekty w formule partnerskiej współpracy.
Więcej na rpo.slaskie.pl
Michał Gramatyka wicemarszałek Województwa Śląskiego.