Choroba dwubiegunowa (inaczej ChAD, cyklofrenia, psychoza maniakalno-depresyjna) to przewlekłe zaburzenie psychiczne, które cechuje się występowaniem epizodów depresji i manii. Niestety każda z faz, mimo iż zupełnie różna skutecznie dezorganizuje codzienne funkcjonowanie pacjenta. Jakie są charakterystyczne objawy manii w chorobie dwubiegunowej? Co warto wiedzieć o tym schorzeniu?
Objawy manii w chorobie afektywnej dwubiegunowej
Jak zachowuje się pacjent z diagnozą: choroba dwubiegunowa w epizodzie nadmiernej aktywności (tj. manii)? Przede wszystkim chory ma permanentnie podwyższony nastrój, ma mnóstwo energii i jest nadmiernie podekscytowany. Jednak tak naprawdę jest to iluzja szczęścia spowodowana zaburzeniem psychicznym.
Faza maniakalna ChAD objawia się też:
- spotęgowaną wesołkowatością,
- rozdrażnieniem,
- gniewliwością,
- dużą pewnością siebie,
- brakiem potrzeby snu,
- brakiem potrzeby odpoczynku,
- wysoką samooceną,
- zmniejszoną potrzebą jedzenia,
- wielomównością,
- poczuciem przyspieszenia myśli,
- potrzebą wyrażenia siebie w sposób kreatywny.
Podczas epizodu maniakalnego pacjent może odczuwać także niepokój i podejmować lekkomyślne decyzje (podąża za impulsami). Chory łatwiej się irytuje i często ma wrażenie, iż otoczenie jest nudne, nie rozumie go. W poczuciu własnej nieomylności pacjent z ChAD może trwonić pieniądze, zaciągać kredyty, wchodzić w ryzykowne relacje, wyjeżdżać w nieplanowane podróże.
Choroba afektywna dwubiegunowa to zaburzenie psychiczne, które często nie tylko naraża chorego na straty materialne, ale też wpływa negatywnie na sytuację zawodową, zwiększa ryzyko wchodzenia w konflikt z prawem, zaburza relacje rodzinne, nierzadko prowadzi do rozpadu związku. Warto podkreślić, iż o manii w ChAD mówimy, gdy powyższe objawy utrzymują się przez co najmniej 7 dni. Faza manii może trwać od kilku tygodni do kilkunastu miesięcy (nieleczona).
Warto tutaj wspomnieć jeszcze o hipomanii, która jest łagodniejszą formą manii i nie prowadzi do poważnych konsekwencji w codziennych życiu chorego na ChAD. Pacjent ma nieco więcej energii, jest optymistycznie nastawiony do świata i bardziej kreatywny, niż zazwyczaj.
Jakie są przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej?
Choroba afektywna dwubiegunowa najczęściej jest diagnozowana u osób między 20. a 30. rokiem życia. W wielu przypadkach pozostaje nierozpoznana przez lata. Należy podkreślić, iż zdiagnozowanie ChAD nie jest proste, stanowi wyzwanie dla lekarzy pacjentów, głównie z uwagi na to, iż jest to wieloczynnikowe zaburzenie psychiczne. Cyklofrenii sprzyjają:
- uwarunkowania genetyczne,
- nadużywanie alkoholu,
- chroniczny, silny stres,
- nieuregulowany rytm dobowy,
- zaburzona praca neuroprzekaźników w mózgu.
Na rozwój zaburzenia psychicznego bardziej narażone są osoby samotne, które nie mają wsparcia społecznego i przeżyły trudne, negatywne zdarzenia.
Jak wygląda leczenie choroby afektywnej dwubiegunowej? Faza maniakalna i depresyjna
Choroba afektywna dwubiegunowa jest nieuleczalna. Możemy jednak łagodzić objawy fazy maniakalnej, jak i depresyjnej. W fazie maniakalnej podaje się chorym neuroleptyki (np. kwetiapina, olanzapina). Z kolei u pacjentów będących w fazie depresji mówimy tutaj przede wszystkim o lekach stabilizujących nastrój (np. sole litu, walproiniany). Stosowane długoterminowo zapobiegają nawrotom kolejnych epizodów choroby. Warto zaznaczyć, że poza odpowiednio dobraną farmakoterapią zwykle zaleca się też psychoterapię i psychoedukację, dzięki którym pacjent może
Jak wspierać bliskich z ChAD? Przede wszystkim należy zachęcać ich do podjęcia/kontynuowania leczenia. Jak pokazuje praktyka lekarska, wielu pacjentów z cyklofrenią nie jest świadomych swojego stanu chorobowego.
Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/choroby/69890,choroba-afektywna-dwubiegunowa
https://podyplomie.pl/psychiatria/30775,co-to-jest-chad