Z początkiem każdego roku Katowice organizują plebiscyt, którego celem jest uhonorowanie ludzi świata kultury zasłużonych dla Katowic i Górnego Śląska. Wybierają mieszkańcy głosując on-line bądź tradycyjnie za pośrednictwem kuponu z informatora miejskiego „Nasze Katowice”.
– Pamięć o wybitnych postaciach, które zapisały się w historii Katowic i naszego regionu to nasz obowiązek. Od lat „Galeria Artystyczna” niezmiennie budzi duże zainteresowanie wśród katowiczan, nie tylko podczas corocznego głosowania, ale przede wszystkim jako miejsce wypoczynku i edukacji, czemu sprzyja ulokowanie jej na placu Grunwaldzkim – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Kandydatów do plebiscytu wskazują działające w Katowicach instytucje Kultury:
- Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach,
- Biblioteka Śląska,
- Galeria Sztuki Współczesnej BWA,
- Instytucja Filmowa „Silesia Film”,
- Instytut Myśli Polskiej im. W. Korfantego,
- katowicki oddział Związku Kompozytorów Polskich,
- katowickie Miejskie Domy Kultury,
- Klub Niezależnych Stowarzyszeń Twórczych „Marchołt”,
- Muzeum Historii Katowic,
- Miejska Biblioteka Publiczna w Katowicach,
- Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Katowice,
- Stowarzyszenie Razem dla Nikiszowca,
- Stowarzyszenie Teatralne „A – Part”, Teatr Śląski,
- Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia”,
- Związek Artystów Scen Polskich.
W tegorocznej edycji nominowani zostali:
- Adam Bauman (1948-2021) - aktor teatralny, filmowy i telewizyjny;
- Urszula Brol (1930-2020) – animatorka kultury niezależnej;
- Krystyna Bochenek (1953-2010) – dziennikarka, zajmująca się m.in. upowszechnianiem kultury języka polskiego, inicjatorka Ogólnopolskiego Dyktanda, autorka i współautorka kilku książek;
- Lucjan Czerny (1945-2021) – aktor i piosenkarz, dziennikarz radiowy i artysta estradowy;
- Tadeusz Grabowski (1929-2020 - artysta plastyk, wybitny plakacista, inicjator i organizator Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach;
- Tomasz Jura (1943-2013) – wybitny artysta grafik, plakacista, rysownik, ilustrator, pedagog;
- Tadeusz Michejda (1895-1955) – wybitny architekt i malarz działający na obszarze Górnego Śląska, współtwórca katowickiego modernizmu;
- Erwin Sówka (1936-2021) – malarz zaliczany do prymitywistów, był ostatnim żyjącym twórcą Grupy Janowskiej;
- Andrzej Szewczyk (1950-2001) – artysta plastyk, malarz, rysownik, rzeźbiarz;
- Piotr Szmitke (1955-2013) – wybitny malarz, rysownik i pedagog, twórca interdyscyplinarny, stworzył kierunek sztuki zwany metaweryzmem;
- Bolesław Szabelski (1896-1979) – kompozytor, organista i pedagog, współtwórca śląskiej szkoły kompozytorów;
- Witold Szalonek (1927-2001) – kompozytor, jeden z najważniejszych przedstawicieli nurtu awangardowego w muzyce polskiej i europejskiej, pedagog muzyczny.
Jak oddać głos?
W plebiscycie, można głosować za pośrednictwem miejskiej strony internetowej www.katowice.eu w zakładce „Dla mieszkańca”. W ten sposób głosy będzie można oddawać do 31 marca. Drugim sposobem na oddanie głosu jest wypełnienie kuponu umieszczonego w informatorze miejskim „Nasze Katowice” (wyłącznie oryginał) i najpóźniej do 31 marca przesłanie go na adres: Urząd Miasta Katowice, ul. Młyńska 4, 40-098 Katowice z dopiskiem „Galeria Artystyczna 2022” lub dostarczenie go osobiście do Centrum Informacji Turystycznej przy Rynku 13. Uroczyste odsłonięcie wybranego w plebiscycie pomnika przy pl. Grunwaldzkim odbędzie się, tradycyjnie, w połowie września, podczas kolejnych obchodów nadania Katowicom praw miejskich.
Zeszłoroczna edycja
W ubiegłorocznej edycji głosowania udział wzięło ponad 4,5 tys. mieszkańców. 41% z nich wskazało, że to właśnie Józef Świder powinien był zostać uhonorowany w Galerii Artystycznej. To wybitny polski kompozytor i pedagog muzyczny, wieloletni dyrektor artystyczny Oddziału Śląskiego Polskiego Związku Chórów i Orkiestr. Prezydent Marcin Krupa zdecydował o upamiętnieniu także Kazimierza Kutza, który zarówno w 2020 roku, jak i w 2021, znalazł się w gronie trzech kandydatów z największą liczbą głosów. W 2020 roku ze względu na pandemię koronawirusa nie upamiętniono żadnego artysty, ale prof. Krzysztof Uniłowski, na którego oddano największą liczbę głosów został uhonorowany tablicą pamiątkową, umieszczoną na gmachu Biblioteki Śląskiej.
Z trzech postaci, które zyskują największą liczbę głosów, prezydent Katowic wybiera zazwyczaj jedną, której rzeźba w połowie września zostaje uroczyście odsłonięta podczas obchodów rocznicy nadania Katowicom praw miejskich.
W poprzednich edycjach plebiscytu mieszkańcy wybrali tak znaczące dla kultury regionu osoby, jak: Antoni Halor, Zbigniew Cybulski, Jerzy Duda-Gracz, Henryk M. Górecki, Wojciech Kilar, Jan Skrzek, Teofil Ociepka, Karol Stryja, Paweł Steller, Stanisław Ligoń, Aleksandra Śląska, Stanisław Hadyna, Bogumił Kobiela, Alfred Szklarski, Adolf Dygacz, Tadeusz Kijonka.