Czy wiesz gdzie znajdują się księgi wieczyste? Kto i na jakich zasadach może uzyskać dostęp do wspomnianych dokumentów?
Jakimi zasadami rządzą się księgi wieczyste?
Księga wieczysta to dokument zawierając zbiór informacji o stanie prawnym danej nieruchomości. Z punktu widzenia potencjalnego nabywcy, księga wieczysta stanowi więc niezwykle ważne źródło informacji, które nierzadko jest w stanie zadecydować o ostatecznej decyzji dotyczącej zakupu wspomnianej nieruchomości. Kto wobec tego może uzyskać dostęp do opisywanego dokumentu i gdzie znaleźć księgę wieczystą?
Dwa wymiary zasady jawności
Księgi wieczyste rządzą się konkretnymi, odgórnie ustalonymi zasadami. Jedną z nich jest zasada jawności, posiadająca dwa wymiary:
- Wymiar formalny
- Wymiar materialny
Pierwszym z opisywanych wymiarów jest jawność formalna uregulowana w art. 2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którą: ”Księgi wieczyste są jawne. Nie można zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze wieczystej, ani wniosków, o których uczyniono w niej wzmiankę”. Wspomniany artykuł stanowi więc swego rodzaju gwarancję bezpieczeństwa w przypadku obrotu nieruchomościami, co w praktyce oznacza, że - z założenia - dostęp do księgi wieczystej może uzyskać każda osoba zainteresowana konkretną nieruchomością.
O drugim wymiarze jawności KW czytamy w art. 3.1 i 3.2 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Art. 3.1. mówi: „Domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym”. Z kolei zgodnie z art.3.2. “Domniemywa się, że prawo wykreślone nie istnieje.” Jawność materialna zakłada więc, że informacje znajdujące się w księdze wieczystej są zgodne z rzeczywistym stanem prawnym. Jest to tak zwane domniemanie wiarygodności. W praktyce oznacza to więc, że – w przypadku sporu dotyczącego własności – w uprzywilejowanej sytuacji jest osoba wpisana do KW jako właściciel, a nie osoba, która w rzeczywistości posiada we władaniu daną nieruchomość. To niezwykle istotne gdyż w praktyce oznacza, iż w sytuacji, w której dany nabywca podejmując decyzję o zakupie nieruchomości kierował się informacji zawartymi w KW, które okazały się niezgodne ze stanem rzeczywistym, ma on prawo do wniesienia o unieważnienie umowy kupna.
Gdzie i w jaki sposób znaleźć księgę wieczystą?
Do roku 2010 każda, zainteresowana daną księgą wieczystą osoba, zmuszona była osobiście udać się do Sądu Rejonowego, właściwego według miejsca położenia nieruchomości, a dokładniej rzecz ujmując do wydziału Ksiąg Wieczystych, gdyż to właśnie tam przechowywane są papierowe księgi wieczyste. Sam dokument mogliśmy natomiast przeglądać wyłącznie w obecności pracownika Sądu. Niemniej jednak od 2010 roku na stronie internetowej ekw.ms.gov.pl Ministerstwa Sprawiedliwości, dostępna jest przeglądarka ksiąg wieczystych. Aby z niej skorzystać wystarczy podać numer interesującej nas KW. A co w momencie, w którym nie znamy numeru KW? W takiej sytuacji należy poprosić sprzedawcę o udostępnienie wspomnianego numeru lub skorzystać z wyszukiwarki ksiąg wieczystych dostępnej na stronie Ksiegiwieczyste.pl. Dzięki niej bez trudu znajdziemy numer interesującej nas KW po adresie administracyjnym nieruchomości lub numerze działki.
Foto: Fotolia
