Restrukturyzacja firmy – jak wygląda i ile kosztuje formalna ochrona przedsiębiorcy przed upadłością?

Problemy z płynnością finansową nie zawsze muszą kończyć się ogłoszeniem upadłości. Polskie prawo przewiduje rozwiązania umożliwiające przedsiębiorcy podjęcie działań naprawczych jeszcze zanim stanie się niewypłacalny. Mowa tu o restrukturyzacji firmy. Pojęciu szerokim, obejmującym zarówno zmiany organizacyjne, jak i procedury prowadzone na podstawie ustawy Prawo restrukturyzacyjne.

Czym jest restrukturyzacja i kiedy należy o niej myśleć?

Restrukturyzacja firmy rozumiana potocznie może oznaczać szereg działań wewnętrznych jak modyfikacja struktury zatrudnienia, zmiana polityki kosztowej, wprowadzenie nowych usług czy optymalizacja procesów operacyjnych. Takie działania mogą pomóc w poprawie efektywności firmy i zabezpieczeniu jej pozycji rynkowej. Jednak w sytuacji narastającego zadłużenia, konieczne może się okazać sięgnięcie po formalne instrumenty prawne, które pozwalają chronić firmę przed egzekucją komorniczą, wypowiedzeniem umów lub koniecznością ogłoszenia upadłości.

W takim przypadku mówimy już o postępowaniu restrukturyzacyjnym w rozumieniu ustawy. Procesie prowadzonym z udziałem sądu lub nadzorcy układu, którego głównym celem jest zawarcie porozumienia z wierzycielami i zapewnienie dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Prawnicy z kancelarii w Gliwicach – KANCELARIA ADWOKACKA Adwokat Mateusz Sitnik i Współpracownicy podkreślają, że samo pojęcie „restrukturyzacji zadłużenia” bywa często nadużywane. W praktyce oznacza ono zwykle zmianę harmonogramu spłaty zobowiązań. Rozłożenie ich na raty, karencję lub częściowe umorzenie długu. Tego rodzaju rozwiązania są jednak jedynie elementem szerszego postępowania restrukturyzacyjnego, które powinno być dostosowane do indywidualnej sytuacji firmy. Istotne znaczenie ma tu wybór odpowiedniego trybu postępowania, który może przebiegać w różnym stopniu pod nadzorem sądu i doradców restrukturyzacyjnych.

Cztery ścieżki restrukturyzacji – jaką procedurę wybrać?

Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne przewiduje cztery odrębne typy postępowań, które mają umożliwić przedsiębiorcy zawarcie układu z wierzycielami i uniknięcie upadłości. Wybór właściwej procedury uzależniony jest od skali zadłużenia, liczby wierzycieli oraz poziomu zagrożenia egzekucją.

Najbardziej elastyczną i najczęściej wybieraną formą restrukturyzacji jest postępowanie o zatwierdzenie układu. Prowadzone jest ono przez doradcę restrukturyzacyjnego, bez udziału sądu aż do momentu składania wniosku o zatwierdzenie układu. To rozwiązanie pozwala firmie zachować większą poufność oraz szybko uzyskać ochronę prawną przed wierzycielami. Od momentu obwieszczenia o ustaleniu tzw. dnia układowego przedsiębiorca korzysta z czasowego wstrzymania postępowań egzekucyjnych i zabezpieczeń.

Kolejnym trybem jest przyspieszone postępowanie układowe, które wymaga sporządzenia uproszczonego spisu wierzytelności i toczy się już z udziałem sądu. Podobnie działa postępowanie układowe, jednak w jego przypadku konieczne jest sporządzenie i zatwierdzenie pełnego spisu wierzytelności, które może wydłużyć całą procedurę.

Najdalej idącą formą postępowania jest tzw. postępowanie sanacyjne. Oprócz możliwości zawarcia układu z wierzycielami pozwala ono również na przeprowadzenie szeroko zakrojonych działań naprawczych w firmie, takich jak odstępowanie od niekorzystnych umów czy redukcja zatrudnienia z pominięciem standardowych regulacji prawa pracy. Sanacja wymaga jednak największego zaangażowania sądu i nadzorcy sądowego, a jej przebieg jest bardziej sformalizowany.

Koszty restrukturyzacji – ile trzeba zapłacić?

Koszty związane z postępowaniem restrukturyzacyjnym dzielą się na dwie podstawowe kategorie: koszty sądowe oraz wynagrodzenie doradcy restrukturyzacyjnego (nadzorcy lub zarządcy).

Opłata od wniosku o zatwierdzenie układu wynosi 1000 zł. To kwota stała, która nie zależy od wartości długu ani liczby wierzycieli. Największą część kosztów stanowi jednak honorarium doradcy restrukturyzacyjnego, które w przypadku postępowania o zatwierdzenie układu ustalane jest indywidualnie w drodze umowy z przedsiębiorcą. Wycena zależy przede wszystkim od złożoności sprawy, liczby wierzytelności oraz sumy objętych nimi zobowiązań.

W innych typach postępowań (przyspieszonym, układowym i sanacyjnym) wysokość wynagrodzenia określa już ustawa. Jest ono wyliczane na podstawie wartości aktywów i pasywów dłużnika. Dla przedsiębiorców planujących podjęcie działań naprawczych istotne jest, że sam proces restrukturyzacji można dostosować do możliwości finansowych firmy, rozpoczynając od trybów najmniej kosztownych i najbardziej elastycznych.

Jak sprawdzić, czy firma jest w restrukturyzacji?

Z uwagi na jawność postępowań restrukturyzacyjnych, informacje o ich przebiegu są publicznie dostępne. Od grudnia 2021 r. wszystkie takie sprawy prowadzone są w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ). To w nim można znaleźć dane o toczących się postępowaniach, złożonych wnioskach oraz dokonanych obwieszczeniach. Dostęp do rejestru nie wymaga zakładania konta. Wystarczy znać nazwę lub numer KRS danego podmiotu. W KRZ znajduje się również baza doradców restrukturyzacyjnych, ułatwiająca przedsiębiorcom wybór odpowiedniego specjalisty bez konieczności przeszukiwania przypadkowych stron internetowych.

Na rynku funkcjonują też wyspecjalizowane narzędzia komercyjne, takie jak Lista Upadłości MGBI, które oferują funkcje niedostępne w KRZ, m.in. powiadomienia e-mailowe, możliwość monitorowania wielu podmiotów jednocześnie czy integrację z systemami firmowymi poprzez API. Mogą one być szczególnie użyteczne dla instytucji finansowych, firm windykacyjnych lub dużych kontrahentów biznesowych.

Restrukturyzacja w ramach ustawy Prawo restrukturyzacyjne to realna szansa na uratowanie firmy przed upadłością i uniknięcie egzekucji. Warunkiem powodzenia jest szybka reakcja przedsiębiorcy, właściwy wybór trybu postępowania oraz wsparcie doświadczonego doradcy. Najczęściej wybierane postępowanie o zatwierdzenie układu pozwala w krótkim czasie uzyskać ochronę prawną i podjąć negocjacje z wierzycielami. Działanie z wyprzedzeniem daje większą elastyczność i ogranicza koszty. Dlatego nie warto czekać na pogłębienie się problemów finansowych.

Jeżeli Państwa przedsiębiorstwo znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, warto rozważyć skorzystanie z profesjonalnego wsparcia kancelarii specjalizującej się w postępowaniach restrukturyzacyjnych. Wczesne podjęcie działań, z udziałem doradcy, może zdecydowanie zwiększyć szanse na uniknięcie upadłości i przywrócenie stabilności operacyjnej firmy.

Adwokat Gliwice – KANCELARIA ADWOKACKA ADWOKAT MATEUSZ SITNIK I WSPÓŁPRACOWNICY

Dane kontaktowe:

Telefon: +48 508 907 271
E-mail: [email protected]

Adres kancelarii:

ul. Zabrska 39 D
44-100 Gliwice

Godziny otwarcia:

Poniedziałek: 08:00 – 19:00
Wtorek: 08:00 – 19:00
Środa: 08:00 – 19:00
Czwartek: 08:00 – 19:00
Piątek: 08:00 – 19:00