Samotność wśród seniorów to cichy kryzys współczesnych czasów – w Polsce aż 60% osób powyżej 80. roku życia mieszka samotnie. Program „Obecność”, realizowany przez Stowarzyszenie mali bracia Ubogich, oferuje prostą, ale niezwykle skuteczną odpowiedź na ten problem: regularne spotkania z wolontariuszami. W Katowicach inicjatywa już przynosi efekty, pokazując, że nawet dwie godziny w tygodniu mogą odmienić czyjeś życie.
Pomoc, która naprawdę zmienia życie
W Katowicach trwa kampania „Co za różnica?”, zachęcająca do lokalnego wolontariatu na rzecz samotnych seniorów. Za akcją stoi Stowarzyszenie mali bracia Ubogich, które prowadzi Program „Obecność” w 14 miastach w Polsce. Jak się okazuje – wystarczą dwie godziny tygodniowo, by dać komuś realne wsparcie i poczucie bliskości.
Relacja oparta na bliskości – jak działa program „Obecność”?
Wolontariusze i seniorzy spędzają czas razem, ciesząc się wzajemnym towarzystwem.
– Nie chodzi o wielkie gesty. Wystarczy zwykła rozmowa. To właśnie te proste momenty budują coś znacznie głębszego, jak m.in. poczucie wspólnoty. – mówi Paulina Piszczek, koordynatorka Programu „Obecność".
– Wolontariusz z uwagą słucha opowieści seniora, interesuje się jego samopoczuciem i codziennym życiem. Ale to działa w obie strony — seniorzy także są ciekawi życia swoich wolontariuszy, pytają o ich zdanie i dzielą się własnymi refleksjami. To relacja oparta na wzajemności. – dodaje.
Bez drugiego człowieka trudno być wysłuchanym, gdy chcemy podzielić się ważnym wspomnieniem czy ciekawą historią. Odpowiedź na pytanie „Co za różnica?" jest bardzo prosta: to obecność drugiej osoby.
- Zadajemy odbiorcy proste pytanie: „Co za różnica? Czy ktoś wypije herbatę sam, czy pójdzie sam na spacer?". Dla samotnej, starszej osoby - ogromna. Regularne spotkania z wolontariuszami sprawiają, że codzienność seniora się zmienia. Raz w tygodniu, przez około dwie godziny - tyle wystarczy, by odmienić komuś dzień, tydzień, a czasem nawet życie. - wyjaśnia Joanna Mielczarek, Dyrektor Operacyjna i Członek Zarządu w Stowarzyszeniu mali bracia Ubogich.
- W ubiegłym roku kampania społeczna „Co za różnica" poruszyła tysiące osób. Pokazała, jak ważna jest obecność drugiego człowieka. Teraz wracamy z jej drugą odsłoną. - dodaje.
Katowice już dołączyły – i widać pierwsze efekty
Seniorzy uczestniczący w Programie „Obecność” to przede wszystkim osoby po 80. roku życia, często borykające się z problemami zdrowotnymi oraz stratą bliskich. Brak codziennych rozmów i zaufanej osoby, z którą mogliby dzielić swoje sprawy, potęguje ich poczucie osamotnienia i wykluczenia. Regularne odwiedziny wolontariuszy pomagają przełamać tę izolację, przynosząc seniorom poczucie bliskości, bezpieczeństwa oraz poprawiając ich samopoczucie.
W czasach, gdy prawdziwe spotkania stają się coraz rzadsze, Program „Obecność” oferuje coś wyjątkowego – czas, uwagę i autentyczne relacje. Powstał jako odpowiedź na rosnący problem samotności osób starszych, tworząc więzi wykraczające poza zwykłe wsparcie – przyjaźnie, które wzmacniają więzi społeczne i wzajemne zrozumienie.
W Katowicach Program działa od początku roku, a już zdążył zbudować serdeczne relacje. Wolontariusze, którzy włączyli się w inicjatywę, z zaskoczeniem odkrywają, jak szybko udaje się im nawiązać porozumienie z seniorami. Swoim doświadczeniem dzieli się Monika, która regularnie odwiedza panią Stanisławę.
– Spotkania z panią Stasią to dla mnie niezwykle pozytywne i zaskakujące doświadczenie. Choć dzieli nas blisko 60 lat i wychowałyśmy się w zupełnie różnych rzeczywistościach, odnalazłyśmy wspólny język i obie czerpiemy z tej relacji radość. Pani Stasia zyskała nowe towarzystwo i wsparcie w sprawach technologicznych (aktualnie pomagam jej wymienić kartę pamięci w czytniku), a ja – możliwość słuchania jej fascynujących historii, których nie znajdzie się w żadnej książce. To także moje pierwsze doświadczenie bliskiego kontaktu z osobą niewidomą, co uczy mnie uważności i pokory. Pani Stasia, mimo 88 lat i braku wzroku od ponad 30 lat, wciąż sama gotuje i imponuje mi swoją zaradnością. Czasem łapię się na tym, jak oczywiste dla mnie rzeczy dla niej wymagają innego podejścia. Mam nadzieję, że ta relacja będzie się rozwijać, a obie będziemy mogły wzajemnie się od siebie uczyć i wzbogacać nawzajem. – opowiada Monika, wolontariuszka Programu „Obecność" w Katowicach.
Dla Aldony wolontariat w Stowarzyszeniu to nauka dostrzegania i cieszenia się z pozornie drobnych rzeczy.
– Decydując się na wolontariat w Programie „Obecność", uświadomiłam sobie, jak bardzo wielu seniorom brakuje bliskości drugiego człowieka. – mówi.
– Pani Czesława ma 84 lata i mieszka sama. Gdy się spotykamy, patrzę w jej piękne, mądre niebieskie oczy i słucham opowieści o jej życiu. W takich chwilach czas jakby na moment się zatrzymuje. To właśnie te spotkania przypominają mi, jak ważne jest, by umieć cieszyć się każdą jego chwilą. - dodaje
Jak zaangażować się w wolontariat?
Do Programu „Obecność" można dołączyć przez cały rok – wystarczy wypełnić formularz na stronie www.cozaroznica.pl. Wolontariusze są dopasowywani do seniorów tak, aby obie strony czuły się komfortowo i mogły naprawdę się zaprzyjaźnić.
Wolontariuszem może zostać każdy – liczą się dobre chęci i odrobina czasu. Bo to, co dla jednej osoby jest chwilą – dla drugiej osoby może być wszystkim.
