Podczas najbliższej sesji Rady Miasta Katowice zostanie przedstawiony projekt uchwały umożliwiającej podpisanie umowy o partnerstwie z miastem Lwów. Miasta partnerskie, zwane też bliźniaczymi lub siostrzanymi, to forma współpracy pomiędzy miejscowościami z różnych krajów.
Współpraca partnerska między polskim i ukraińskim miastem
– W Katowicach partnerstwo miast postrzegamy jako platformę nawiązywania i pielęgnowania ważnych międzynarodowych kontaktów. To przekłada się np. na wymianę uczniów pomiędzy szkołami z naszych miast czy realizację wspólnych przedsięwzięć kulturalnych i sportowych. Katowice mają zawiązane partnerstwa z dziesięcioma miastami, a dodatkowo nawiązaliśmy relacje z Lwowem i Buczą. To ukraińskie miasta, które z oczywistych względów uzyskały mocne wsparcie ze strony Katowic – wskazuje Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Relacje z Lwowem jednak rozpoczęliśmy dużo wcześniej. Już w 2019 roku podpisaliśmy list intencyjny w sprawie naszej współpracy. Pandemia, a później wojna w Ukrainie wpłynęły na termin oficjalnego nawiązania naszego partnerstwa, dlatego liczę, że Rada Miasta podejmie przygotowaną przez służby miejskie uchwałę dotyczącą współpracy partnerskiej z Lwowem, co znajdzie odzwierciedlenie w opracowanej później umowie oraz realnych działaniach, zwłaszcza w dziedzinach kultury, nauki oraz nowych technologii – dodaje prezydent.
Przyjęcie uchwały przez radnych jest kolejnym krokiem w zakresie nawiązania partnerstwa Katowic i Lwowa. Umożliwi ono podpisanie umowy o partnerstwie, które zaplanowane jest podczas uroczystej sesji Rady Miasta we wrześniu.
Współpraca ze Lwowem
List intencyjny w sprawie ustanowienia współpracy między miastami Lwów i Katowice został podpisany 3 lipca 2019 r. Ze strony polskiej udział w tym wydarzeniu wziął prezydent Katowic - Marcin Krupa, a stronę ukraińską w imieniu mera Lwowa reprezentowała Tetyana Khabibrakhmanova, dyrektor Departamentu Polityki Informacyjnej oraz Stosunków Zewnętrznych. To efekt wcześniejszych, licznych inicjatyw podejmowanych m.in. przez Katowicki Klub Miłośników Historii i Kultury Lwowa oraz Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział Katowice.
Przykładem współpracy z Lwowem były obchody 100-lecia urodzin Stanisława Lema. Lwów – miasto UNESCO w dziedzinie literatury - zorganizował szereg wydarzeń kulturalnych, wśród których nie zabrakło wspólnego projektu z miastem UNESCO w dziedzinie muzyki - Katowicami. Dla uczczenia pamięci światowej sławy pisarza science fiction, futurysty i filozofa Stanisława Lema 12 września 2021 r. na ścianie jednego z lwowskich budynków odsłonięto mural - stworzony przez artystów Witalija i Serhija Hrehy, zatytułowany:
„Nie potrzebujemy innych światów. Potrzebujemy luster". W tym samym czasie na ścianie budynku przy ul. 11 Listopada 6 w katowickiej dzielnicy Szopienice-Burowiec, odsłonięto drugą część muralu, dedykowanego pisarzowi Stanisławowi Lemowi, autorstwa Megi i Michała Kopaniszyna.
- To swego rodzaju portal czasowy. Można się w nim przejrzeć, jak w lustrze, a po drugiej stronie zobaczyć kolejny mural, powstający daleko od nas, we Lwowie – zaznaczał wtedy Michał Kopaniszyn.
Działania Katowic na rzecz Ukrainy
Niestety, inny poziom współpracy pomiędzy miastami przyniósł rok 2022 i rosyjska militarna agresja wobec Ukrainy. W Katowicach pomoc uciekającym przed wojną sąsiadom udzielana była od pierwszych dni jej trwania, a w pierwszych godzinach po ataku prezydent Marcin Krupa połączył się z merem Lwowa Andrijem Sadowym. Od początku zabezpieczane były niezbędne potrzeby w zakresie przyjęcia osób przybywających do Katowic. Jednym z podstawowych zadań była organizacja punktu powitalnego dla uchodźców, który na początku funkcjonował w Punkcie Informacyjnym dla Cudzoziemców prowadzonym przez Fundację In Corpore przy ul. Młyńskiej 5, następnie został zlokalizowany na terenie Międzynarodowego Dworca Autobusowego przy ul. Sądowej 5 w Katowicach. Skala pomocy w Katowicach była ogromna dzięki zaangażowaniu tysięcy ludzi dobrej woli – mieszkańców Katowic, wolontariuszy, pracowników urzędu miasta i jednostek miejskich, firm oraz instytucji.
Na początku marca 2022 władze Katowic zorganizowały konwój humanitarny. Prezydent Katowic Marcin Krupa wyjechał wraz z przedsiębiorcami-ochotnikami do Lwowa, gdzie spotkał się m.in. z merem Andrijem Sadowym. Była to okazja do przekazania darów, które zebrali dla obywateli Ukrainy mieszkańcy Katowic. W kilku busach znalazły się najpotrzebniejsze rzeczy, takie jak żywność, środki higieniczne, apteczki oraz artykuły dla dzieci. W kolejnych miesiącach do Lwowa pojechały kolejne konwoje, a miasto przekazało również część używanych autobusów, które we Lwowie zastąpiły tabor wykorzystywany do ewakuacji ludności z okupowanych rejonów Ukrainy oraz generatory prądu.
Miasta partnerskie Katowic
Pierwsza formalna umowa o współpracy na zasadzie miast partnerskich została zawarta z miastem Mobile (USA) w 1990 roku. W latach 90. sformalizowano także współpracę z miastami: Kolonia, Groningen czy Saint-Etienne. W chwili obecnej Katowice współpracują z kilkunastoma partnerami zza granicy. Każda współpraca ma swój własny niepowtarzalny charakter. Obecnie miasta partnerskie Katowic to: Groningen, Kolonia, Koszyce, Miszkolc, Mobile, Opawa, Ostrawa, Pula-Pola, Saint-Etienne, Shenyang.
- We wrześniu 2022 r. podczas katowickiego Festiwalu Miast Partnerskich uroczyście odsłonięto mural miast partnerskich, który dołączył do szlaku katowickich murali. Symbol międzynarodowej współpracy i przyjaźni, został wykonany na ścianie budynku przy ulicy Katowickiej 43a - mówi Marta Chmielewska, naczelniczka wydziału promocji, który odpowiada za bieżące kontakty w z miastami partnerskimi. - Obraz przedstawia ikony miast partnerskich, znajdziemy tu kolońską katedrę, dworzec kolejowy w Groningen czy zabytkowy amfiteatr w chorwackim mieście Pula. Jest też katowicki Spodek. Na mural składają się również nazwy miast partnerskich Katowic, do których dołączono również Lwów i Buczę – a więc miasta, z którymi Katowice podpisały listy intencyjne w sprawie współpracy – dodaje naczelniczka.
W Ligocie, pomiędzy ulicami: Koszalińską, Słupską i Świdnicką, znajduje się plac Miast Partnerskich. W przestrzeni Katowic można również znaleźć nazwy takich ulic jak: Kolońska, Lwowska, Opawska, Ostrawska czy Saint-Etienne, a także plac Przyjaciół z Miszkolca oraz Dom Miasta Saint-Etienne. Ta obecność w przestrzeni miejskiej podkreśla znaczenie partnerskich relacji, jakie łączą Katowice z miastami siostrzanymi.